Voor Peter Wakkie — voormalig commissaris bij TomTom, Wolters Kluwer en ABN Amro — was het de lastigste maar ook belangrijkste taak van de raad van commissarissen. De sterren goed lezen en een ceo tijdig laten weten dat zijn of haar tijd erop zit.
De houdbaarheid van een topbestuurder inschatten is verre van gemakkelijk. Continuïteit is belangrijk voor een organisatie en de opvolging geeft altijd stress en onzekerheid. Zeker in de huidige tijd van grote volatiliteit en onvoorspelbaarheid is een vertrouwd safe pair of hands een groot goed voor een raad van commissarissen.
Een ceo wil vaak zelf ook niet weg, wil de klus afmaken en zeker de succesvolle ceo’s weten zich in hun wens gesteund door beleggers die hopen op verlenging van de rit. Er is wel een algemeen gevoelen dat twee termijnen van vier jaar een natuurlijke cyclus is. Bij raden van commissarissen wordt die termijn in de code voor goed ondernemingsbestuur inmiddels als best practice gehanteerd, met een optie om te verlengen met twee jaar. Maar dat vraagt wel om toelichting.
De vraag naar de houdbaarheid dringt zich op nu twee lang zittende bestuurders verlenging krijgen. Jos Baeten blijft nog twee jaar langer topman van verzekeraar ASR en heeft er dan bij zijn afscheid in 2026 vijftien jaar de scepter gezwaaid. Afhankelijk van hoeveel rechtsvoorgangers van ASR worden meegeteld, zit Baeten al sinds 1999 of in ieder geval sinds 2005 op het pluche van een van de grootste verzekeraars van Nederland.
Dat hij verlenging krijgt, is omdat zowel commissarissen als beleggers willen dat hij de integratie van laatste aankoop Aegon Nederland voor zijn rekening neemt. Hij heeft de afgelopen jaren bewezen dat te kunnen. Het risico bestaat echter dat hij het op basis van die eerdere ervaringen routineus aanpakt en dat deze verhoudingsgewijs grote acquisitie net iets anders nodig heeft. Met aandacht volgen is dan ook het devies.
De vrouwelijke tegenhanger van langzitter Baeten is Herna Verhagen. Zij is sinds 2012 ceo van PostNL en nu al heeft de raad van commissarissen laten weten haar in mei 2023 voor nog eens vier jaar te willen vastleggen. Recente winstwaarschuwingen en de glijvlucht van het aandeel sinds 2010 maken dat aandeelhouders die verlenging geen vanzelfsprekendheid zullen vinden.
Er zullen vragen worden gesteld of zij nog de focus en de energie heeft om het post- en pakjesbedrijf door een nieuwe cyclus van reorganisaties te leiden. Zeker zullen vragen worden gesteld over haar zware commissariaten bij ING en Philips. Zoekt ze niet te veel afleiding buiten de deur of ervaart zij de job bij PostNL als te weinig uitdagend?
Zelf zal Verhagen zeggen dat die commissariaten haar fris houden. Maar misschien moet haar president-commissaris Jan Nooitgedagt eens langs bij Peter Wakkie.